બહુવિધ ઇન્ટેલિજન્સ શિક્ષકોને દરેક વિદ્યાર્થીની ઈન્ટેલીજન્સની પદ્ધતિઓથી માહિતગાર રહેવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકે છે જેથી તેઓ વિદ્યાર્થીઓ માટે શીખવાના અનુભવને વધુ સારી રીતે આલેખી શકે.
બહુવિધ ઇન્ટેલિજન્સ માનવ બુદ્ધિને “ઇન્ટેલિજન્સની પદ્ધતિઓ” તરીકે માને છે. આ સિદ્ધાંત મુજબ, શિક્ષકો અને માર્ગદર્શકો એ દરેક વિદ્યાર્થીની ઇન્ટેલિજન્સ પદ્ધતિઓથી માહિતગાર હોવા જોઈએ. તે વિદ્યાર્થીઓના શીખવાનો અનુભવ સુધારવા અને શીખવાની મુસાફરીને વધુ અસરકારક રીતે ચલાવવા માટે શિક્ષકોને સ્વીકાર્ય પ્રવૃત્તિઓ પસંદ કરવાની મંજૂરી આપે છે.
બાળકનું પૂર્વનિર્ધારિત ઇન્ટેલિજન્સ સ્તર લેક્ચરને દરેક શીખનારની વ્યક્તિગત જરૂરિયાતોને સમાવવા માટે તેમની શિક્ષણ વ્યૂહરચનાનું આયોજન કરવામાં મદદ કરે છે. આ શિક્ષણનું વધુ સારું વ્યક્તિગતકરણ સુનિશ્ચિત કરે છે. બહુવિધ ઇન્ટેલિજન્સના સિદ્ધાંત મુજબ, ઇન્ટેલિજન્સ પદ્ધતિઓ છે:
વિઝ્યુઅલ-સ્પેશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, એક મૂળભૂત જ્ઞાન, અવકાશમાં વસ્તુઓ અથવા ક્રિયાઓને કલ્પના કરવાની અને તેને ફેરવવા, સંશોધિત કરવા અને મેનિપ્યુલેટ કરવાની ક્ષમતાનો સમાવેશ કરે છે. ઇજનેરો, રમતવીરો, વૈજ્ઞાનિકો, અભિનેતાઓ, ચિત્રકારો અને કલાકારો વિઝ્યુઅલ-સ્પેશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કરે છે. તેમાં નીચેની ક્ષમતાઓ શામેલ છે:- કોઈપણ બાહ્ય ઉત્તેજના વિના પરંતુ વ્યક્તિગત અનુભવો, વિચારો અથવા કલ્પનાઓ સાથે ચિત્રો દોરવા.
– 3D માં સ્ટ્રક્ચરની કલ્પના કરવા અને તેનું સંક્ષિપ્તમાં ચિત્ર દોરવું.
મૌખિક-ભાષાકીય ઇન્ટેલિજન્સ શબ્દના અસરકારક ઉપયોગ માટે વપરાય છે. તેનો અર્થ એ નથી કે બીજી ભાષા શીખવી. કોઈ વ્યક્તિ જે મુખ્યત્વે એક ચોક્કસ ભાષાનો ઉપયોગ કરે છે તે હજુ પણ ભાષાકીય ઇન્ટેલિજન્સ ધરાવી શકે છે. યોગ્ય શબ્દોનો ઉપયોગ કરવો અને ઉદ્દેશ્યનું નિરૂપણ કરવું એ એક અજોડ કૌશલ્ય છે જેનો ઉપયોગ અનેક પરિસ્થિતિઓમાં થાય છે.
તાર્કિક ઇન્ટેલિજન્સ એ અન્ય પ્રકારની ઇન્ટેલિજન્સમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. તે નોંધપાત્ર રીતે ઉમેરે છે:
શારીરિક-કાઇનેસ્થેટિક ઇન્ટેલિજન્સ અથવા ‘હાથથી શીખવું’ અથવા શારીરિક શિક્ષણ ઘણીવાર અભિનેતાઓ, રમતવીરો, નર્તકો અને તબીબી સર્જનોમાં જોવા મળે છે. તેમની પાસે ખૂબ જ ઉત્તમ શારીરિક સંકલન છે અને તેઓ સાંભળવા કે જોવાને બદલે કરવાથી યાદ રાખે છે.
મ્યુઝિકલ-રિધમિક ઇન્ટેલિજન્સ એટલે અભ્યાસમાં મદદ કરવા માટે સંગીત અને લયનો ઉપયોગ કરવો. આ ઇન્ટેલિજન્સ ધરાવતા લોકો અભ્યાસ કરતી વખતે તેમને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મદદ કરવા માટે બબડાટ, ટૅપ અને હમ કરવાનું વલણ ધરાવે છે. સંગીત તેમને વિચલિત કરવાને બદલે, તે તેમને માહિતીની પ્રક્રિયા કરવામાં મદદ કરે છે.
ઇન્ટ્રાપર્સનલ ઇન્ટેલિજન્સ એકલતામાં કામ કરે છે. ઇન્ટ્રાપર્સનલ શીખનાર એકલા કામ કરવાનું પસંદ કરે છે, ઈન્ટરપર્સનલ શીખનાર’ની વિરુદ્ધ. આ સ્વ-પ્રેરિત વિદ્યાર્થીઓ છે જેઓ વ્યક્તિગત લક્ષ્યો નક્કી કરવાનું પસંદ કરે છે અને તે વિચારોમાં અનધિકૃત પ્રવેશ કરનારા અન્ય લોકો સાથે અભ્યાસ કરવાને બદલે તેમના મંતવ્યો અને વિચારો સાથે સ્વતંત્ર રીતે અભ્યાસ કરવાનું પસંદ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે બાળક એવિએશનથી ભરાઈ ગયું છે. આવા સંજોગોમાં, માતા-પિતા તેમને એવિએશન ઇતિહાસ પર સમયરેખા બનાવવા અથવા અન્ય પ્રવૃત્તિઓની સાથે ક્ષેત્રમાં નોંધપાત્ર વ્યક્તિઓની સૂચિ બનાવવા માટે કહી શકે છે. પ્રકૃતિમાં બહારની ક્ષેત્રીય સફર પણ ઇન્ટ્રાપર્સનલ શીખનારાઓને જોડવા માટે સારી રીતે કામ કરે છે.
જ્યારે વિદ્યાર્થી સહયોગી લર્નિંગમાં જોડાવાનું પસંદ કરે ત્યારે ઈન્ટરપર્સનલ ઈન્ટેલીજન્સ કામ કરે છે. જે બાળકો નોંધપાત્ર રીતે લોકો-લક્ષી અને બહાર જતા હોય છે તેઓ જૂથોમાં અથવા ભાગીદાર સાથે સહકારથી શીખે છે. ઈન્ટરપર્સનલ શીખનારાઓ યોગ્ય લોકો-વ્યક્તિ છે. તેઓ સમિતિઓમાં જવાનું, ગ્રુપ શિક્ષણ પ્રોજેક્ટ્માં સામેલ થવા અને અન્ય શીખનારાઓ અને પુખ્ત વયના લોકો સાથે વાર્તાલાપ કરવામાં આનંદ માણે છે. ઈન્ટરપર્સનલ શીખનારાઓ અન્ય વ્યક્તિની મુલાકાત લેવા અથવા અન્ય લોકો સાથે કામ કરવા અથવા સંઘર્ષની મધ્યસ્થી જેવી પરિસ્થિતિઓમાં ખીલે છે. તેઓ હંમેશા અન્ય લોકોને તેઓ જે જાણે છે તે શીખવવામાં મદદ કરે છે.
પ્રકૃતિવાદી ઇન્ટેલિજન્સ બહાર કામ કરે છે – જે બાળકો બહાર, પ્રાણીઓ અને ફિલ્ડ સફરને પસંદ કરે છે. તેઓ સામાન્ય રીતે પ્રકૃતિ સાથે ઘણી રીતે જોડાયેલા હોય છે. તેઓને પ્રકૃતિના જૈવિક અને અજૈવિક ઘટકો, જેમ કે છોડ, પ્રાણીઓ, ખડકો બંને માટે ઊંડો પ્રેમ હોઈ શકે છે. બહાર હોવા ઉપરાંત, કેમ્પિંગ, હાઇકિંગ અને પર્વતારોહણમાં પણ તેમને વધુ રસ હોઈ શકે છે.
અસ્તિત્વવાદી ઇન્ટેલિજન્સ વિદ્યાર્થીઓને જીવન વિશેની તેમની અસાધારણ સમજ પેદા કરવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. અસ્તિત્વવાદી વર્ગખંડમાં સામાન્ય રીતે શિક્ષકો અને શાળાઓનો સમાવેશ થાય છે જે વિદ્યાર્થીઓ શું અનુભવે છે તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે અને તેઓ જે અભ્યાસ કરે છે તે પસંદ કરવા માટે તેમને પ્રોત્સાહિત કરે છે. અસ્તિત્વવાદ એ જીન-પોલ સાર્ત્ર દ્વારા વિકસિત એક ફિલોસોફી છે. શિક્ષણ પ્રણાલીમાં અસ્તિત્વવાદ એ શિક્ષણ અને શીખવાની ફિલોસોફી દર્શાવે છે જે વિદ્યાર્થીઓની સ્વતંત્રતા અને તેમના ભવિષ્યને પસંદ કરવાની શક્તિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. અસ્તિત્વવાદી શિક્ષકો માને છે કે કોઈ ભગવાન અથવા ઉચ્ચ શક્તિ તેમના વિદ્યાર્થીઓને માર્ગદર્શન આપતી નથી.
Embibe પ્રોડક્ટ/વિશેષતાઓ: લર્ન વિડીયો શ્રેણીઓ, Mb
Embibe અત્યાધુનિક AI નો ઉપયોગ કરીને 74,000+ કોન્સેપ્ટના નોલેજના આલેખમાં તેના તમામ ભણવાનાં મટીરીયલને કોડિફાઇડ કરે છે. તે ધોરણ, પરીક્ષાઓ અને લક્ષ્યોમાં બહુવિધ ઇન્ટેલિજન્સના અમલીકરણની ખાતરી કરે છે. Embibe એ દરેક સ્ટેપ પર દરેક શીખનાર માટે માઇક્રોલર્નિંગ ગેપ નક્કી કરવામાં અને તેને ગતિશીલ રીતે સુધારવામાં મદદ કરવા માટે ‘લર્ન’ કોન્ટેન્ટની અંદર ઊંડા માપન હૂક વિકસાવ્યા છે.
Scan to download the app 
