ಸಂವಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ವಿವಿಧ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿದೆ.
ನಾವು, ಮಾನವರು, ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೂ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತೇವೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಬೇರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಜೊತೆ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಗುಂಪುಗಳ ಜೊತೆ, ಉಪಕರಣಗಳು, ಯಂತ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಜ್ಞಾನದ ಸಂಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಾದಗಳ ಅಥವಾ ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಪಾತ್ರ ಬಹಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ಸೂಚನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಬೋಧನಾ ವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಕಲಿಕೆಯ ಶೈಲಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಮತ್ತು ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆದ್ದು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವುಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದವು. ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅಂತಹ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ವಿವಿಧ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸಿ, ವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂವಹನ ಅಥವಾ ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕುರಿತು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು, ಶಿಸ್ತಿನಿಂದಾಚೆಗಿನ ವಾದವಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು 1975 ರಲ್ಲಿ ಗೋರ್ಡಾನ್ ಪಾಸ್ಕ್ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
ಸೈಬರ್ನೆಟಿಕ್ಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಪಾಸ್ಕ್‌ಗಿದ್ದ ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಅವರು ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಒಂದು ರಚನಾಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಹಾಕಿದರು. ಸೈಬರ್ನೆಟಿಕ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದು ಮೆದುಳು, ನರಮಂಡಲ, ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂವಹನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಂತಹ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ನಿಯಂತ್ರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸುವಂತಹ ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ. “ಅದು ಹಾಗೇ ಇರಬೇಕು“ – ಸಂಭಾಷಣಾ ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರಕೃತಿದತ್ತ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ-ಬೆಂಬಲಿತ ಮಾನವ ಕಲಿಕಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಪಾಸ್ಕ್‌ನ ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ಕ್ಲುಪ್ತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಒಂದು ಅರೆ-ಬುದ್ಧಿವಂತ ಬೋಧನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸಂಕೀರ್ಣ ನೈಜ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಶಕ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಎರಡು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರಿವಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಒಳಗೆ ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಾದದ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಬೇಕೆನ್ನುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹಿಂದಿನ ಮೂಲಭೂತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಎಂದರೆ ಒಬ್ಬ ವಿಷಯವಸ್ತು ತಜ್ಞರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲಿಕೆಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಮೇಲೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹೇಗೆ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ತೊಡಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅದು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಭಾಷಣೆ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಆಡುಭಾಷೆಯ ವಿಧಾನದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಡಯಲೆಕ್ಟಿಕ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದು ಎರಡು ವಿರುದ್ಧ ತತ್ವಗಳು, ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅಥವಾ ರಚನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾದ ಒಂದು ರಚನೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸಂಭಾಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಆಡುಭಾಷೆಯ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಆಡುಭಾಷೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಂತೆಯೇ, ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ವಿರೋಧದ ಒಂದು ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಾದ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಭಾಗವಹಿಸುವವರ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಆಧಾರಿತವಾದ ಬಹು-ಹಂತದ ಸಂವಾದದ ಮೂಲಕ ಜ್ಞಾನದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಥವಿವರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್‌ಗಳಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿದೆ; ಆದ್ದರಿಂದ, ಇದೂ ಸಹ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಜ್ಞಾನಶಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ.
ಸಂವಾದ-ಸಂಭಾಷಣೆಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಬಹುದಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ:
ಕಲಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸುಗಮವನ್ನಾಗಿಸಲು, ಕಲಿಯಬೇಕಾದ್ದನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷಯವಸ್ತುವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತಹ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವು ಹೀಗಿವೆ:
‘ಟೀಚ್ ಬ್ಯಾಕ್’ ಎನ್ನುವುದು ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೂಲಕ ಕಲಿಯುವ ಒಂದು ಪ್ರಧಾನ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತಾನು ಕಲಿತದ್ದನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕಲಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ.
Embibe ಉತ್ಪನ್ನ/ಫೀಚರ್‌ಗಳು: ಲೈವ್ ಸಂದೇಹ ಪರಿಹಾರ, ಪೋಷಕರ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್, JioMeet ಇರುವ ಶಿಕ್ಷಕರ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್
Embibeನ ‘ಲೈವ್ ಡೌಟ್ ರೆಸಲ್ಯೂಶನ್’ ಫೀಚರ್ ಸಂಭಾಷಣಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಒಂದು ದ್ವಿಮುಖ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಏನನ್ನಾದರೂ ಕಲಿಯುವಾಗ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಯಾವುದೇ ಸಂದೇಹವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ದಿನದ ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಾದರೂ ಅದನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ವಿಮರ್ಶೆಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಪ್ರಗತಿಯ ಕುರಿತು ಪರಿಣಿತರಿಂದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮತ್ತು ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, Embibe ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪೋಷಕರಿಗೆ ‘ಪೋಷಕ ಆಪ್’ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಒಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ತನ್ನ ಕಲಿಕಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಪುರಸ್ಕರಿಸಬಹುದು. JioMeet ಇರುವ Embibe ನ ‘ಟೀಚರ್ ಆಪ್’ ಕೂಡ ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಭಾಷಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಆಪ್ನನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಿ 
